Posts

Showing posts with the label Khandesh

खुनी गणपती Khuni Ganapati

Image
"खुनी गणपती" ... नांव वाचून आश्चर्य वाटलं नं ? पण हा धुळ्यातला मानाचा गणपती आहे... ! फोटोत दिसतंय ते खुनी गणपतीची - खुनी मशिदीजवळ होते ती ऐतिहासिक महत्व असलेली महापूजा...!  . १८९५ मध्ये खांबेटे गुरुजींनी टिळकांच्या प्रेरणेने धुळ्यात सार्वजनीक गणेशोत्सव सुरु केला. त्या गणेशाची विसर्जन मिरवणूक १००० वर्ष जून्या शाही जामा मशिदीवरुन सायंकाळी प्रार्थनेच्या वेळी पालखीतून जात होती. त्यावेळी विरोध झाला... त्याचं रुपांतर हाणामारीत झालं आणि ब्रिटीशांनी गोळीबार केला. त्यात बरेच लोक मृत्यूमुखी पडले, जखमी झाले... आणि आहिराणीत "त्या मशिदजवळ खून पडनात", "खुन नी मसिद", गणपतीना वकतले तथा खून पडनात"... या चर्चांमूळे मशिदीला खुनी मशिद आणि गणपतीला खुनी गणपती नांव प्रचलीत झालं...! त्यावेळी ५ दिवस गणपती त्या मशिदीसमोर होता... .. पुढे ब्रिटीशांनी दोन्ही गटात समेट घडवला आणि एकमेकांच्या धर्माच्या सन्मानासाठी ठोस पाऊल उचललं. ब्रिटीशांकडून २२८ रुपये दोन्ही गटांना दिले जातात. आणि त्यातून ही ऐतिहासिक प्रथा सुरु झाली. .. दर अनंत चर्तुदशीला गणपतीची विसर्जन

डोलची : धुळ्यातली होळी

Image
धुळ्यात होळी म्हणजे प्रेमानं ऑ ऑ करुन चेष्टेनं रंग लावणं नसतं ... इथल्या लोकांत सुप्त / उपजत आडदांडपणा असतो. जो होळीला उफाळून येतो... ! .. धुळ्यात पिचकारीनं नाही - डोलचीने होळी खेळतात. डोलची : पत्र्याला शंकूसारखा आकार देउन हातात घट्ट बसेल अशी मूठ बसवतात... आणि त्यात पाणी भरलं की सुरु ... !  इथल्या पोरासोरांत त्याने फटके मारायची कला उपजत असते... पाण्याचाही फटका दिवसा तारे दाखवू शकतो हे दिव्यज्ञान प्राप्त होतं... एकच फटका - "तुम्ही धुळ्यात आहात" ही जाणीव करून देण्यासाठी पुरेसा असतो...! .. तुमची ओळख असो नसो, इच्छा असो नसो - दिसलात की दोन जण तुमचे हात पाय पकडतील, दोन जण डोलचीत पाणी घेऊन कानफडात मारल्यासारखे दहा-बारा फटके मारतील... मग मोठ्ठ्या हौदात चार वेळा तुमची बुड बुड घागरी करतील... पक्क्या रंगानं भरवतील... आणि है है करुन आहिराणी गाण्यांवर बारापावली नाचवतील... ! पुढच्या चौकात/गल्लीत/खुंटावर/कॉलनीत सेम प्रकार... इतकं असतांनापण भांडण नसतं, मारामाऱ्या नसतात... एरव्ही तगडे दुश्मन पण गळ्यात गळा घालून "भईssss" म्हणत एकमेकांना रंगवतात ! .. ते फुलांची होळी, साध्या रं

© 2023 | Tejas Kulkarni. All Rights Reserved